خوانش نگارههای مانوی بر پایهی نظریهی کهن الگوی یونگ
Authors
Abstract:
نگارگری مانوی با جذب عناصر و نمادهای هنری و قومی ادیان سرزمین خود و با الهام گرفتن از بن مایههای اسطورهای دیگر اقوام، پایههای اولیهی نگارگری ایرانی را بنا نهاد؛ آنگاه با گفتمان نمادین و عرفانی مخصوص به خود در ذهنیت نگارگر ایرانی تداوم یافت. یونگ معتقد است خاطرات جمعی اقوام پیشین در ناخودآگاه انسان امروزی و به صورت کهن الگوها یا همان تصاویر آغازین پدیدار شده و بازنمای زبانی نمادین در اثر هنری میشوند. مانویان نیز با تکیه بر آیین و عرفان پیشین خود که از سرزمینهای مختلف کسب کرده بودند، مفاهیمی مطرح کردند که ریشههایی مشترک با آیینهای پیش از خود داشت. این بنمایهها در موضوعاتی که قصد بیان مفاهیم بزرگ و تجریدی دارند، تبدیل به نماد میشوند. زبان نمادین مانویان به دو صورت در نگارهها جلوه میکند؛ نمادهای مضمونی و نمادهای تصویری. در این مقاله نمادهای مضمونی و تصویری به کار رفته در نگارههای مانوی و نقش ناخودآگاه جمعی در شکل گیری و تداوم هنر مانوی شناسایی و تحلیل شده است.
similar resources
خوانش آیکونولوژیک «مجنون» در نگارههای دوران صفویه
یکی از رویکردهایی که برای بررسی محتوای متون تصویریِ غالبا غربی سودمند میباشد رویکرد آیکونولوژی (= شمایل شناسی) است. با در نظر گرفتن پارهای از ویژگیهایِ خاص نگارگری ایرانی، این رویکرد برای مطالعه برخی نگارههای ایرانی نیز مناسب است. از نگارههای مربوط به داستان عاشقانه لیلی و مجنون، اثر منظوم نظامیگنجوی (۱۲۱۱ـ۱۱۴۱م./۶۰۸ـ۵۳۵ ه.ق)، میتوان به عنوان متون تصویری یاد کرد که رویکرد آیکونولوژی برای ب...
full textتجلّی کهن الگوی «مادر مثالی» در حماسه های ملی ایران بر اساس نظریۀ روان شناختی یونگ
مادرمثالی یکی از کهنالگوهای مهم نظریۀ روانشناختی یونگ است که به شکل شخصیت مادر واقعی، یا در قالب نمادهایی که بر جنبۀ مادرانه دلالت دارند، در آثار ادبی تجلی مییابد. حماسه اثری است برآمده از جامعۀ مردسالار که قدرتنماییهای مردانه در آن بیش از نقشورزی زنان به چشم میآید. اما آثار حماسی زیرساختی اسطورهای دارند و بازتابندۀ بسیاری از اساطیر و نمادهایی هستند که بهطور ناخودآگاه ظهور یافتهاند. ...
full textتبیین کهن الگوی «سفر قهرمان» بر اساس آرای یونگ و کمبل در هفت خوان رستم
جوزف کمبل مبتنی بر آرای کارل گوستاو یونگ با طرح کهن الگوی سفر قهرمان، عرصه ای جدید در نقد کهن الگویی، پدید آورد. آرای کمبل درباره این کهن الگو، قابلیت های فراوانی برای تجزیه و تحلیل تطبیقی و زیبایی شناسی آثار داستانی، به ویژه حماسه های کهنی که در آنها پهلوان مراحلی چندگانه را برای رسیدن به هدفی مقدس و انسانی پشت سر می گذارد، دارد. هفت خوان رستم را در شاهنامه نیز می توان مبتنی بر آرای کمبل بررسی...
full textنمادپردازی معراج در خسرو و شیرین نظامی بر اساس نظریه کهن الگوی یونگ
معراج سفری روحانی از دنیای ناسوت به جهان لاهوت است و در ادبیات شرق و غرب، خاستگاه های کهنالگویی عمیقی دارد. مهم ترین رکن اساطیری در معراج، کهنالگوی صعود است. معراج روایت نمادین سیر انسان به سوی کیهان و سفری درونی، از کثرت خودآگاه به سوی وحدت ناخودآگاه جمعی است. در این سیر و سفر، ادراک جزئی انسان تبدیل به ادراک کلی میشود. در بازگشت از این سیر و سفر، فرد پالایش یافته و به کمال رسیده با پشت سر ...
full textتطبیق پیر مغان دیوان حافظ با کهن الگوی پیر خردمند یونگ
شعر حافظ که آینه دنیای خیال انگیز و رازآلود وی است، به دلیل پیچیدگی های معنایی و هنرورزی های زبانی، همواره از متون باز و تفسیرپذیر به شمار آمده و درباره آن از منظرهای گوناگون سخن رفته است. نقد کهن الگویی آثار ادبی از فروع نقدهای روان شناختی است که در دهه های اخیر همچون مطالعات میان رشته ای دیگر رونق و روایی یافته است. این نقد که به بررسی مضامین و تصاویر کهن الگویی در نهاد انسان ها می پردازد، را...
full textکاربرد کهن الگوهای رنگ در مثنوی معنوی بر پایه نظریه یونگ
یکی از انواع جدید نقد متون ادبی، نقد کهنالگویی متون میباشد که مبتنی بر نقد روانشناختی بوده و بر اساس نظریات کارل گوستاو یونگ، روانشناس معروف و معاصر سوئیسی شکل گرفته است. به اعتقاد وی، روان آدمی از سه سطح خودآگاه، ناخودآگاه فردی و ناخودآگاه جمعی تشکیل شده است. عمیقترین سطح روان، ناخودآگاه جمعی است که اسطورهها، افسانهها و باورهای هزاران ساله بشر از دل آن بیرون آمده است. یونگ...
full textMy Resources
Journal title
volume 1 issue 4
pages 33- 44
publication date 2017-04-21
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023